Ποιοι πληρώνουν - ποιοι εξαιρούνται από το «xαράτσι» των ακινήτων

Δέκα ημέρες μετά το αλαλούμ που επικρατεί σε εκατοντάδες χιλιάδες ιδιοκτήτες και ενοικιαστές ακινήτων για το αν επιβαρύνονται ή όχι με το νέο «χαράτσι» στα ακίνητα το υπουργείο Οικονομικών έδωσε στη δημοσιότητα την εγκύκλιο με την οποία εξαιρούνται αρκετές κατηγορίες φορολογουμένων, ενώ όσοι βρίσκονται σε αδυναμία πληρωμής θα κάνουν αίτηση στην εφορία και μία τριμελής επιτροπή θα αποφασίζει για το αν θα εξαιρεθούν ή όχι από το νέο φόρο.
Από την άλλη, η εγκύκλιος προβλέπει ότι ακόμη και αν υπάρχει λάθος στον υπολογισμό το νέο τέλος ακινήτων θα πληρωθεί κανονικά και στη συνέχεια και εφόσον έχουν γίνει οι διορθώσεις θα γίνεται συμψηφισμός με μελλοντικές οφειλές.

Το υπουργείο Οικονομικών δίνει εντολή στη ΔΕΗ να κόβει το ρεύμα σε όσους δεν το πληρώσουν αν έχουν παρέλθει 80 ημέρες από την ημερομηνία έκδοσης του λογαριασμούς αντί για 40 ημέρες που ίσχυε με την προηγούμενη απόφαση.

Επίσης, δίνεται προθεσμία έως τις 20 Ιανουαρίου 2012 για να προσέλθουν οι δημότες στις αρμόδιες υπηρεσίες του Δήμου στον οποίο υπάγονται προκειμένου να διορθώσουν τα τετραγωνικά μέτρα, την τιμή ζώνης ή και την παλαιότητα.

Μετά τη διόρθωση του λάθος επιστρέφεται η διαφορά του φόρου από τη ΔΕΗ ή αφαιρείται από το φόρο του 2012.
Σημαντική είναι η διευκρίνιση που αφορά τους ενοικιαστές στην περίπτωση που δεν πληρώσουν το λογαριασμό της ΔΕΗ και μαζί με αυτόν το φόρο στα ακίνητα.

Σε αυτή την περίπτωση το φόρο θα πληρώσει ο ιδιοκτήτης απευθείας στην εφορία. Επίσης, αν υπάρχει συμφωνία για πληρωμή της ΔΕΗ σε δόσεις το ίδιο θα συμβεί και για το φόρο στα ακίνητα.

Διαδικασία διόρθωσης λαθών
Για τη διόρθωση λαθών που υπήρχαν κατά την 17η Σεπτεμβρίου 2011 στη βάση πληροφοριών του Διαχειριστή Δικτύου της Δ.Ε.Η. σχετικά με τα στοιχεία της επιφάνειας, της τιμής ζώνης και της παλαιότητας του ηλεκτροδοτούμενου ακινήτου, βάσει των οποίων υπολογίστηκε το Ε.Ε.Τ.Η.Δ.Ε. έτους 2011, ακολουθείται η εξής διαδικασία:

1) Ο Διαχειριστής Δικτύου της ΔΕΗ αποστέλλει στους δήμους της χώρας ηλεκτρονικές καταστάσεις που περιλαμβάνουν τα ακίνητα που βρίσκονται στη διοικητική περιφέρεια του κάθε δήμου με τα στοιχεία βάσει των οποίων υπολογίστηκε το Ε.Ε.Τ.Η.Δ.Ε. έτους 2011.

2) Οι ενδιαφερόμενοι πολίτες που έχουν εντοπίσει λάθη στα στοιχεία υπολογισμού του τέλους, προσέρχονται στον αρμόδιο δήμο για τη διόρθωση λαθών στην επιφάνεια, την παλαιότητα ή την τιμή ζώνης του ηλεκτροδοτούμενου ακινήτου. Οι πολίτες δύνανται να υποβάλλουν τις αιτήσεις για διόρθωση στον αρμόδιο δήμο μέχρι την 20η Ιανουαρίου 2012. Επιπλέον, ανεξάρτητα από το ανωτέρω, οι δήμοι όλης της χώρας ελέγχουν αν στις σχετικές καταστάσεις αποτυπώνονται οι ορθές τιμές ζώνης, όπως προβλέπονται στο άρθρο 24 του ν. 2130/1993, όπως ισχύει, και σε περίπτωση λάθους προβαίνουν σε διόρθωσή τους.

3) Μετά την ολοκλήρωση της ανωτέρω διαδικασίας, οι δήμοι αποστέλλουν μέχρι την 27η Ιανουαρίου 2012 τις ενημερωμένες καταστάσεις στο Διαχειριστή Δικτύου της ΔΕΗ ο οποίος, ακολούθως, τις αποστέλλει στη Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων (Γ.Γ.Π.Σ.) που τις ελέγχει ενδεικτικά ως προς την τιμή ζώνης. Σε περίπτωση που εντοπιστεί λάθος σε τιμή ζώνης, η Γ.Γ.Π.Σ. διορθώνει την κατάσταση ενημερώνοντας για τη διόρθωση τον αρμόδιο δήμο. Στη συνέχεια μέχρι την 10η Φεβρουαρίου 2012 η Γ.Γ.Π.Σ. διαβιβάζει τις καταστάσεις στο Διαχειριστή Δικτύου.

4) Ο Διαχειριστής Δικτύου της ΔΕΗ, μετά τη λήψη των διορθωμένων καταστάσεων, υπολογίζει, βάσει των νέων στοιχείων, το Ε.Ε.Τ.Η.Δ.Ε. που αντιστοιχεί στο ηλεκτροδοτούμενο ακίνητο και εφόσον προκύπτει ποσό τέλους χαμηλότερο από το αρχικώς υπολογισθέν, βάσει των στοιχείων της 17ης Σεπτεμβρίου 2011, η διαφορά αφαιρείται από το ποσό Ε.Ε.Τ.Η.Δ.Ε. έτους 2012. Στις περιπτώσεις που προκύψει αρνητική διαφορά, το ποσό επιστρέφεται από τη Δ.Ε.Η. ή τους εναλλακτικούς προμηθευτές ηλεκτρικού ρεύματος.

Για το έτος 2011 το Ε.Ε.Τ.Η.Δ.Ε. καταβάλλεται όπως έχει υπολογισθεί βάσει των στοιχείων της 17ης Σεπτεμβρίου 2011 και τυχόν διαφορά λόγω λανθασμένης επιφάνειας, τιμής ζώνης ή παλαιότητας συμψηφίζεται στο αντίστοιχο ποσό τέλους του έτους 2012.

Μειωμένος συντελεστής σε ευπαθείς ομάδες
Στα πρόσωπα που υπάγονται στο μειωμένο συντελεστή του Ε.Ε.Τ.Η.Δ.Ε. εντάσσονται και τα πρόσωπα που παρουσιάζουν κάθε είδους αναπηρία από 80% και άνω, όπως ενδεικτικά πρόσωπα με εγκεφαλική παράλυση, με σοβαρή νοητική αναπηρία, αυτισμό, σύνδρομο down, κ.λ.π.. Το ποσοστό της αναπηρίας πιστοποιείται από βεβαίωση που έχει εκδοθεί από οποιαδήποτε αρμόδια δημόσια αρχή (π.χ. υγειονομικές επιτροπές).

Αναστολή διακοπής ηλεκτροδότηση
Η διακοπή ηλεκτροδότησης αναστέλλεται, εάν:

α) Συντρέχουν ειδικοί λόγοι υγείας στο πρόσωπο του χρήστη του ακινήτου για το οποίο επιβλήθηκε το ειδικό τέλος ή στο πρόσωπο ατόμου που συνοικεί με αυτόν και τον βαρύνει φορολογικά, κατά τις διατάξεις του άρθρου 7 του ΚΦΕ, και αποδεικνύεται ότι η διακοπή του ρεύματος θα θέσει σε σοβαρό κίνδυνο τη ζωή ή την υγεία τους (όπως π.χ. όταν ο χρήστης υποστηρίζεται μηχανικά)

β) Ο κύριος του ακινήτου για το οποίο επιβλήθηκε το τέλος είναι και χρήστης του, διαβιεί υπό μειονεκτικές κοινωνικά συνθήκες, όπως η απουσία εισοδήματος και περιουσιακών στοιχείων, πλην του ακινήτου για το οποίο ζητείται η εξαίρεση και κρίνεται ότι η καταβολή του τέλους θα θέσει, ενόψει των συνθηκών υπό τις οποίες διαβιεί, σε προφανή άμεσο κίνδυνο τη στοιχειώδη διαβίωση του ιδίου ή των προσώπων που συνοικούν με αυτόν και τον βαρύνουν φορολογικά κατά τις διατάξεις του άρθρου 7 του ΚΦΕ.
Αρμόδιο όργανο για την διαπίστωση της συνδρομής των ανωτέρω προϋποθέσεων αναστολής της διακοπής είναι τριμελής επιτροπή που θα συσταθεί σε κάθε Δ.Ο.Υ.. Οι επιτροπές θα λειτουργήσουν άμεσα και θα επιλαμβάνονται των αιτήσεων των ενδιαφερομένων που υπάγονται στην αρμοδιότητα της ΔΟΥ για τη φορολογία του εισοδήματός τους.

Κάθε επιτροπή θα αποτελείται από:

α) έναν υπάλληλο της οικείας Δ.Ο.Υ. κατηγορίας ΠΕ του κλάδου Εφοριακών ως Πρόεδρο, που ορίζεται με τον αναπληρωτή του από τον Προϊστάμενο της Δ.Ο.Υ.,

β) έναν κοινωνικό λειτουργό που υποδεικνύεται με τον αναπληρωτή του από τον Δήμο στον οποίο εδρεύει η Δ.Ο.Υ., και

γ) έναν αστυνομικό υπάλληλο της ΕΛ.ΑΣ. που υποδεικνύεται με τον αναπληρωτή του από τον Διοικητή του οικείου Αστυνομικού Τμήματος, και θα συγκροτείται με απόφαση του Προϊσταμένου της Δ.Ο.Υ. , στην οποία θα ορίζεται και υπάλληλος της Δ.Ο.Υ, ως γραμματέας της Επιτροπής.

Εάν συντρέχουν οι προαναφερόμενοι λόγοι μπορεί με την πράξη της επιτροπής να διακανονίζεται και η καταβολή του τέλους σε δόσεις.

Με την ίδια πράξη της επιτροπής αυτής μπορεί να εντάσσονται τα πρόσωπα της περίπτωσης β' στους υπόχρεους καταβολής 0,5 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο ανεξάρτητα από την τιμή ζώνης και την παλαιότητα του ή και να απαλλάσσονται σε ακραίες περιπτώσεις.

Για τα ανωτέρω θα κατατεθούν σχετικές νομοθετικές ρυθμίσεις και θα ακολουθήσει η έκδοση κανονιστικής Υπουργικής Απόφασης.

Πότε κόβεται το ρεύμα
Σε περίπτωση μη καταβολής του Ε.Ε.Τ.Η.Δ.Ε, ο χρόνος έκδοσης της εντολής διακοπής του ρεύματος από τη Δ.Ε.Η. και τους εναλλακτικούς προμηθευτές ηλεκτρικού ρεύματος προς το Διαχειριστή Δικτύου αυξάνεται, από 40 ημέρες που ορίζεται στην Α.Υ.Ο. ΠΟΛ. 1211/10-10-2011, σε 80 ημέρες από την έκδοση του λογαριασμού.

Επίσης, η παροχή ηλεκτρικού ρεύματος δε θα διακόπτεται από τη Δ.Ε.Η. ή τους εναλλακτικούς προμηθευτές ηλεκτρικού ρεύματος όταν υπάρχει αποδεδειγμένη αδυναμία καταβολής του τέλους αλλά θα διακόπτεται σε πρόσωπα, που παρά τη δυνατότητά τους να εκπληρώσουν τη φορολογική τους υποχρέωση, δεν το πράττουν καλυπτόμενοι πίσω από την ευαισθησία που δικαιολογημένα δημιουργείται στην κοινή γνώμη για ευπαθείς κοινωνικές ομάδες ή ατομικές περιπτώσεις.

Απαλλαγή γεωργικών ακινήτων - βιομηχανικών - βιοτεχνικών χώρων & ξενοδοχείων
Αν υπάρχει τιμολόγιο γεωργικής ή βιομηχανικής χρήσης και έχει, ωστόσο, εκδοθεί λογαριασμός ηλεκτρικού ρεύματος που περιλαμβάνει Ε.Ε.Τ.Η.Δ.Ε., ο δικαιούχος της απαλλαγής ακολουθεί τη διαδικασία που ορίζεται στο άρθρο 2 της Α.Υ.Ο. ΠΟΛ 1211/10-10-2011 προσκομίζοντας επιπλέον βεβαίωση από τη Δ.Ε.Η. ή τον εναλλακτικό προμηθευτή ηλεκτρικού ρεύματος ότι κατά την 17η Σεπτεμβρίου 2011 η συγκεκριμένη παροχή αφορούσε τιμολόγιο βιομηχανικής ή γεωργικής χρήσης.

Αν έχει εκδοθεί λογαριασμός ηλεκτρικού ρεύματος που περιλαμβάνει Ε.Ε.Τ.Η.Δ.Ε. χωρίς να έχει αφαιρεθεί το 35% της επιφάνειας των κύριων ξενοδοχειακών καταλυμάτων, ο δικαιούχος της απαλλαγής ακολουθεί τη διαδικασία που ορίζεται στο άρθρο 2 της Α.Υ.Ο. ΠΟΛ 1211/10-10-2011 προσκομίζοντας επιπλέον βεβαίωση από το ξενοδοχειακό επιμελητήριο ότι πρόκειται για κύριο ξενοδοχειακό κατάλυμα.

Τι γίνεται με τα μισθωμένα ακίνητα
Σε περίπτωση μισθωμένου ακινήτου, για το οποίο ο λογαριασμός ηλεκτρικού ρεύματος εκδίδεται στο όνομα του μισθωτή και εφόσον ο μισθωτής δεν έχει εξοφλήσει το λογαριασμό στον οποίο είναι απαιτητό για καταβολή το συνολικό ποσό του Ε.Ε.Τ.Η.Δ.Ε., ο κύριος του ακινήτου δύναται να καταβάλει στη Δ.Ο.Υ. εισοδήματός του το αναφερόμενο στο λογαριασμό ποσό του Ε.Ε.Τ.Η.Δ.Ε. λαμβάνοντας από τη Δ.Ο.Υ. βεβαίωσης καταβολής του τέλους

Συγκεκριμένα, ο κύριος του ακινήτου υποβάλλει αίτηση, σύμφωνα με το υπόδειγμα που επισυνάπτεται στην παρούσα, στην αρμόδια Δ.Ο.Υ. στην οποία αναγράφει τον αριθμό παροχής και προσκομίζει τα φορολογικά έγγραφα που αποδεικνύουν ότι το ακίνητο είναι μισθωμένο (π.χ. δήλωση φορολογίας εισοδήματος, αναλυτική κατάσταση για τα μισθώματα των ακινήτων κ.λπ.).

Η Δ.Ο.Υ., αφού εντοπίσει στην κατάσταση που έχει αποσταλεί από τη Γ.Γ.Π.Σ. τον αριθμό παροχής, εκδίδει διπλότυπο δήλωσης καταβολής του τέλους με είδος φόρου 1347 και Κ.Α.Ε. 0224 για τη συνολική καταβολή του ποσού Ε.Ε.Τ.Η.Δ.Ε. που αναγράφεται στην κατάσταση. Μετά την εξόφληση του ποσού, η Δ.Ο.Υ. χορηγεί βεβαίωση σύμφωνα με το υπόδειγμα 4 της Α.Υ.Ο. ΠΟΛ 1211/10-10-2011 και ενημερώνει την κατάσταση προσθέτοντας στην εγγραφή της παροχής τον αριθμό διπλοτύπου και τον αριθμό πρωτοκόλλου της σχετικής βεβαίωσης. Στη συνέχεια, η βεβαίωση προσκομίζεται στη Δ.Ε.Η. ή τους εναλλακτικούς προμηθευτές ηλεκτρικού ρεύματος για τις δικές τους ενέργειες.

Πληρωμή λογαριασμού ΔΕΗ σε δόσεις
Στις περιπτώσεις που υπάρχει διακανονισμός μεταξύ της Δ.Ε.Η. ή του εναλλακτικού προμηθευτή ηλεκτρικού ρεύματος και του καταναλωτή, η ρύθμιση επεκτείνεται και στο ποσό Ε.Ε.Τ.Η.Δ.Ε. σύμφωνα με την διαδικασία που εφαρμόζεται για το διακανονισμό του ηλεκτρικού ρεύματος. Επιπλέον, σε ακραίες περιπτώσεις που δεν υφίσταται εν ισχύ διακανονισμός, ωστόσο συντρέχουν οι προϋποθέσεις για την πραγματοποίησή του μετά την έκδοση του λογαριασμού ηλεκτρικού ρεύματος που περιλαμβάνει Ε.Ε.Τ.Η.Δ.Ε., η Δ.Ε.Η. και οι εναλλακτικοί προμηθευτές ηλεκτρικού ρεύματος προβαίνουν σε ρύθμιση με τον καταναλωτή, η οποία εφαρμόζεται και στο ποσό του Ε.Ε.Τ.Η.Δ.Ε.

Κριτήρια εξαίρεσης από το φόρο
Κατά τον έλεγχο του οικογενειακού εισοδήματος, για την εφαρμογή του μειωμένου συντελεστή Ε.Ε.Τ.Η.Δ.Ε. στους πολύτεκνους και τη χορήγηση της απαλλαγής από το τέλος των ανέργων, λαμβάνονται υπόψη μόνο τα ποσά που αναγράφονται στον Πίνακα 4(φορολογούμενα πραγματικά εισοδήματα) της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος.

Ως μακροχρόνια άνεργοι, για τη χορήγηση της απαλλαγής, θεωρούνται τα πρόσωπα που έχουν, κατά την ημερομηνία έκδοσης του πρώτου λογαριασμού που περιλαμβάνει Ε.Ε.Τ.Η.Δ.Ε., μη διακοπτόμενο χρόνο ανεργίας ίσο ή μεγαλύτερο του ενός έτους, όπως προκύπτει από τις σχετικές βεβαιώσεις του αρμόδιου φορέα.

Ειδικά για την περίπτωση των προσωρινών παραχωρητηρίων του Οργανισμού Εργατικής Κατοικίας, υπόχρεος για το Ε.Ε.Τ.Η.Δ.Ε., ως οιονεί επικαρπωτής, είναι ο δικαιούχος του παραχωρητηρίου.

Τέλος, γίνεται δεκτό ότι, ο μειωμένος συντελεστής του τέλους για πρόσωπα που είναι τα ίδια ανάπηρα ή βαρύνονται με ανάπηρο καθώς και για πολύτεκνους, εφαρμόζεται, εκτός από την περίπτωση κατά την οποία η κύρια ιδιοκατοικούμενη κατοικία ανήκει (κατά 100% ή κατά ποσοστό) εκτός από τον δικαιούχο του μειωμένου τέλους και στον/στη σύζυγό του/της, καθώς και όταν το ποσοστό συνιδιοκτησίας επί της κύριας ιδιοκατοικούμενης κατοικίας κατανέμεται μεταξύ των συζύγων, υπό τον όρο ότι πληρούνται οι λοιπές προϋποθέσεις του μειωμένου τέλους.